شرح حقوق اداری و شرکتی و مسئولیتهای پرسنل آنها ، شرح دوره های سنت ، مدرنیته ، پست مدرنیته و فراپست مدرنیته در معماری و شعر و موسیقی و جامعه شناشی و …

 

متن پیش روی برگردان فایل صوتی است که به همت گروه نگارش آماده و در اختیار شما قرار گرفته است.

مرجع حقوق مهندسی ایران همیار و همراه جامعه مهندسی ایران

موضوع اول که در این جلسه به شرح آن خواهیم پرداخت ؛ بیشتر به کارمندان دولت و یا حتی کارمندان بخش خصوصی مانند بانکها و یا شرکتهای خصوصی و یا حتی بانکها و یا شرکتهای دولتی و غیره….، مربوط خواهد شد زیرا به نوعی  ممکن است که از همکاران مهندس در این ارگانها شاغل باشند و مدیران آنها دستوراتی راصادر نمایند که آنها را دچار مشکلات و محاکم قضایی نمایند.پروندههای زیادی در این خصوص وجود دارد که مهندسین در پروژه ها به عنوان نماینده کارفرما ، و به خاطر تخلفات پیمانکاران و عدم گزارشات به موقع ؛ درگیر محاکم قضایی شده اند.و یا در بانکها ممکن است که یک مشتری خاصی مورد توصیه مدیری قرار بگیرد و مدیر کارمند خود را مجبور تخلف اداری بنماید. بنابراین ادامه بحث خود را دراین خصوص دنبال خواهیم کرد .

• به دلیل اینکه مسائل و پرونده های بانکی بسیار ملموس است سعی براین است که ابتدا پرونده های بانکی را تشریح نماییم تا بعداً بتوان آن را به پروژه های مربوط به ارگانهای دولتی و غیره تعمیم داد تا مفاهیم پیچیده تر در مسائل حقوقی را بهتر بتوان درک نمود .پروندههای بسیاری درمحاکم قضایی وجود دارد که مشتری سرشناس بانک، مورد توصیه مدیر عامل و حتی مقامات بالاتر قرار گرفته است و وامهای میلیاردی بدون وثیقه و یا باوثیقه ضعیفتر، دریافت نموده و در نهایت از کشور خارج شده است و نسبت به برگرداندن وام به صندوق دولت و بیت المال خودداری کرده است و کارمند بانک و یا مسئول اعتبارات شعبه و یا رئیس شعبه بانک را به دلیل تخلفات اداری دچار چالش و دردسر نموده و احکام چند ساله زندان و یا  انفصال  چند ساله و یا مادام العمر از خدمت برایشان صادر شده است . سئوالی که پیش می آید این است که پس تکلیف چیست و در اینگونه مواقع که مافوق دستور شفاهی  و یا حتی دستور کتبی در خصوص انجام کار خلاف می دهد چه باید کرد؟ پاسخ کاملاً واضح و آشکار است ؛به هیچ عنوان نباید زیر بار انجام کار تخلفات اداری رفت حتی اگر این دستور به صورت کتبی از مافوق و خطاب مستقیم به شخص کارمند باشد .

• مجدداً لازم به یادآوری است ، مدیران عامل بانکها و یا رئوسای سرپرستی و شعب ؛ هنگامی که به کارمندان جزء شعب؛ دستور پرداخت انواع وام های  ارزی و ریالی، بدون وثیقه و یا با وثیقه بسیار ضعیف ،به مشتری های خاص خود را می دهند ؛ موکداً تاکید می شود که کارمند به هیچ عنوان اجازه تائید و پرداخت این  گونه وامها  را ندارد و حتی  اگرکتبی این دستور صادر شده باشد لازم است که کارمند این موضوع را به بازرسی بانک که زیر نظر قوه قضاییه میباشد ؛ اطلاع دهد و به هیچ عنوان؛ حتی با تهدید تنزل پست خدمتی و تبعید به شعب با درجات پایینتر، نباید زیر بار این کار خلاف و تخلف اداری بروند زیرا درصورت آشکار شدن این گونه تخلفات ، کارمند درصد تقصیر گرفته وحتی زندان هم خواهد رفت . پس تنزل پست خدمتی و تبعید به شعب دیگر بهتر از زندان رفتن خواهد بود .

در بسیار از مهندسان مشاور هم از این قبیل مشکلات وجود داردکه مدیر عامل شرکت متاسفانه با زدوبندی که با شرکت پیمانکاری دارد به مهندس ناظر مقیم درکارگاه خود دستور تائید تخلفات فنی و اجرایی را صادرمیکند. به عنوان مثال دریک پروژه ای بنا به دستور و تحکم مدیر عامل شرکت مشاور به ناظر مقیم ؛ حدود11000متر دیوار با پانل های ساندویچی که می بایست از جنس فوم پولی یورتان  با پوششی از جنس آلومینیوم باشد را با ورق های کوره ای گالوانیزه ، اجرا می کنند و در صورت مجالس جنس آنرا آلومینیومی تائید می کنند .

• کارفرمای دولتی موقعی که متوجه بالارفتن  هزینه ها می شود ؛ بعد از تحویل قطعی ، بازرس به محل کار اعزام کرد وبهمراه  نماینده کارفرما متوجه این تخلف می شود . متاسفانه در این پرونده بعد از دردسرهای زیاد در محاکم قضایی ، ناظرمقیم حُکم زندان گرفت .حتی مدیر عامل مهندسان مشاور در جلسه دادگاه اظهار بی ا طلاعی کرده و چیزی به گردن نگرفت و تمام مشکلات برروی دوش ناظر مقیم افتاد.  قابل ذکر است که  مهندسین جوان و بی تجربه  که در این گونه پروژه ها شاغل هستند،  بیشتر درگیر این گونه مسائل می شوند پس نباید زیر بار دستورات و تحکمات مدیر عامل و یا سرناظر خود بروند و تائیدات خلاف واقع انجام بدهند چون گرفتار خواهند شد.

در خصوص مسائل ذکر شده لازم است پرونده ای را باز خوانی کنیم .

بازخوانی پرونده 

دریکی از دانشگاههای  کشور که رئیس دانشگاه بالاترین مقام آن را دارد؛ یک مهندس عمران جوان  که کارمند رسمی دانشگاه هم بود؛را به عنوان نماینده خود در یک پروژه معرفی کرده و به او حکم می دهد . مهندس ناظر جوان در این پروژه هم ناظر مقیم محسوب می شد و هم نماینده کارفرما. و با توجه به حکمی که از رئیس دانشگاه داشت امضای او حکم پول را داشت و رئیس دانشگاه هم به ذیحسابی تاکید کرده بود که امضای ایشان حکم قطعی پرداخت پول خواهد بود .  با توجه به سنگینی پروژه ایشان هم چند نفر را به عنوان زیرمجموعه خود استخدام می کند و صورت وضعیت ها را آنها تهیه و امضا می کردند و تائید نهایی صورت وضعیت ها توسط این مهندس جوان بدون هیچ گونه بررسی نهایی انجام می شد.بعد از اینکه پروژه 90% پیشرفت فیزیکی داشت و رقم صورت وضعیت ها سنگین میشود بازرسی همان وزارت خانه به این پروژه وارد می شود و با تنظیم شکایت از مهندس عمران جوان و رئیس دانشگاه برای هر دو پرونده تشکیل میشود که متاسفانه این پرونده تااین تاریخ هم ادامه داشته و مهندس ناظر با قید وثیقه آزاد شده است .

• در ادامه مباحث؛ میخواهیم به مبحث جدیدی بپردازیم که با بقیه مباحث ذکر شده تاکنون متفاوت بوده و در واقع نقطه عطف مباحث حقوق مهندسی می باشد .این سرفصل ، سرفصل مهمی است که شرح آن نیاز به قدرت بیان خاصی دارد . این مباحث را در معماری ، موسیقی، شعروادبیات ، علم پزشکی ، و حتی در نحوه لباس پوشیدن افراد ودر جامعه شناسی و حتی در علم حقوق ؛ می توان دید .این مباحث شامل دوره های سنت ؛ مدرنیته ؛ پست مدرنیته و فرا پست مدرنیته یا سنت جدید میباشد.

محور مختصات دکارتی دوبعدی مطابق شکل زیر در نظر بگیرید که دارای دو محور در راستای X و راستایY  باشد. سپس در صفحه دوبعدی ذکر شده مثلث متساوی الاضلاعی ترسیم بفرمائید و در رأس بالای مثلث کلمه سنت و در رأس پایین سمت چپ کلمه مدرنیته و در رأس پایین سمت راست کلمه پست مدرنیته را بنویسید. از سنت به مدرنیته و از مدرنیته به پست مدرنیته با ترسیم فلش ، جهت دهید. سپس یک محور دیگر به نام محورZ به آن اضافه کنید و از رأس سمت راست پایین (پست مدرنیته) ؛ به موازات محور Z یک خط به صورت نقطه چین ترسیم کنید بطوری که حالت سه بعدی و حجمی آن قابل لمس باشد و بر روی این نقطه بنویسید فرا پست مدرنیته یا سنت جدید. قابل ذکر است که نقطه سنت با سنت جدید هیچ انطباقی ندارد. حال با دقت به مطالب ذیل توجه خاص بفرمائید.

ما در مثالی که میزنیم کل ایران را در نظر نمی گیریم فقط  به عنوان نمونه مشخص شهرتهران را مورد بحث قرار خواهیم داد . می خواهیم بدانیم که معماری درتهران در دوره های سنت و مدرنیته و پست مدرنیته و سنت جدید چه تغییراتی کرده است .به عنوان مثال در دوره قاچار میبینید که خانه ها بسیار بزرگ بود و دارای حیاطی بسیار بزرگ و با متراژی حدود 800 متر تا 1000متر مربع همراه با باغ و باغچه و حوض ها و آب انبار های بزرگ بود . کف حیاط ها با آجر ختایی کفسازی شده بود .در و پنجره ها چوبی بود و از ساروج برای بنایی  استفاده میکردند. خیلی از دیوار های محوطه کاهگل بود و خیلی از مسائل اجتماعی به صورت سنتی بود .که این روش سنتی  زندگی تا حدود سال 1340 ادامه داشت .

• شروع و رویش دوره مدرنیته را میتوان از سالهای 1315 ؛ با کشف حجاب رضاشاه؛ در نظر گرفت. که این دوره مدرنیته بر روی معماری ساختمانها هم اثر گذاشت و اولین آپارتمانهای ساخته شده در تهران به همین دوران و به این تاریخ برمیگردد. و ساخت، ساختمانهای چند طبقه بعد از جنگ جهانی دوم درتهران شروع شد.همزمان با شروع دوره مدرنیته ؛ دوره سنت هم ادامه داشت و این دو به موازات هم درحرکت بودند و درواقع در تمام علوم ، شروع دوره مدرنیته از بطن و دل دوره سنت آغاز گردید.شروع دوره مدرنیته با خود تغیراتی را به همراه داشت از جمله اینکه ابعاد زمینها در ساخت و ساز کوچکتر شد و یکی از دلایل آن افزایش جمعیت هم بود. با ورود دوره مدرنیته وضعیت ساختمان سازی هم تغییر کرد . آجر ختایی که در کف منازل وجود داشت کم کم جای خود را به مصالح نوینی مانند سرامیک داد . آشپز خانه ها تبدیل به اوپن شد . نمای ساختمان سنگ پلاک می شد و گاهاً اسکلت ساختمان ها به دلیل ورود موتور جوش به صنعت ساختمان سازی ، تبدیل به اسکلت فلزی شد . به هر حال دوره مدرنیته تا حدود سالهای 1380 ادامه داشت و هم اکنون هم گاهاً تتمه آن قابل مشاهده می باشد . در سالهای حدود 1370 به بعد جهش در دوره مدرنیته قابل لمس بود که خود را درمعماری نشان می داد و آن دوره پست مدرنیته بود .این دوره بیشتر بعد از جنگ تحمیلی چهره خود را نشان داد و مصالح مصرفی در معماری جدید تر شد.

• در معماری دوره پست مدرنیته ؛ اولین تغییراتی که قابل مشاهده بود ؛ نمای ساختمانها بود . این نماها باتوجه به اینکه بیشتر کپی کاری بود اما زیبا بود.به عنوان مثال درب ورودی آپارتمان و حتی پنجره های نما را به ظاهر کج کار میکردند . در واقع بازشوها درست بود اما به ظاهر در نما کج کار شده بود . و یا نماها دیگر سنگ پلاک نبود بلکه به صورت آلومینیومی کار میشدو خیلی موارد دیگر که مربوط به دوره پست مدرنیته می باشد . پس تعریفی که بزرگان معماری برای پست مدرنیته آورده اند این شد که هر چیزی که نه سنت باشد و نه مدرنیته , پست مدرنیته میباشد . البته این تعریف خیلی تعریف معقولی نمی باشد چون هر کار جدیدی که انجام می شد ولو منطقی هم نبود بر روی آن نام پست مدرنیته گذاشتند . تغییرات دوره پست مدرنیته را میتوان در کلید و پریز های برق ؛ شیرآلات و لوازم بهداشتی مانند توالت فرنگی و دکوراسیون داخلی ساختمان به وضوح مشاهده کرد .

حال در یک مقطع زمانی می بینید که در دل دوره پست مدرنیته معماری؛ یک پیش قراولانی خارج شدند که به دوره پست مدرنیته پشت کردند ؛ که به آنها فرا پست مدرنیته گویند که رویکردشان به دوره سنت بود و این موضوع را به وضوع در طراحی معماری داخلی ساختمان ها می توان مشاهده کرد . به عنوان مثال در بعضی از آپارتمانهای منطقه الهیه تهران ، درب ورودی را به صورت چوبی ساخته اند و دو طرف درب ورودی دو عدد پیرنشین تعبیه کرده اند و داخل واحد را با آجر های ختایی سفارشی و خوشگل با بند کشی بسیار زیبا ساخته اند و دیوار های پذیرایی را مخلوط کاهگل و رزین پوشش داده اند که مانند قدیم ریزش نداشت و کاملاً بهداشتی بود . در حال حاضر زیبا ترین ساختمانهایی که ساخته شده اند برگرفته از دوره سنت جدید و یا فرا پست مدرنیته می باشد در واقع معماری امروزی بُعد جدیدی گرفت و وارد محورZ شد . البته لازم به ذکر است که دوره پست مدرنیته با فرا پست مدرنیته روی هم اورلپ داشته و به موازات هم در حال پیشرفت هستند و این دوره فرا پست مدرنیته ، دوره ای نوپا و تازه متولدشده می باشد.درواقع رویش های جدید که از دل دوره پست مدرنیته بوجود آمدند تبدیل به دوره ای شده اند به نام فرا پست مدرنیته .

• تمام مواردی که شرح آن گذشت فقط مربوط به رشته معماری نیست بلکه این تغییرات از دوره سنت به مدرنیته و از مدرنیته به پست مدرنیته در شعر و ادبیات فارسی ایران هم کاملاً  محسوس و قابل روئیت است . به عنوان مثال شاعران دوره سنت مانند سعدی  وحافظ و همچنین شاعرانی مانند فروغی بسطامی و یا حتی ایرج میرزا، تا دوره قاجار هم ادامه داشتند . بعد از سال 1340 که اواخر دوره سنت و شروع دوره مدرنیته بود شاعرانی مانند شهریاربوجود آمدند که اگر دقت بفرمائید متوجه می شوید که نوع غزلیات شهریار شباهت زیادی به غزلیات حافظ دارد. شهریار ر امیتوان گفت که به نوعی در بین اشعار دوره سنت و مدرنیته سرگردان می ماند و هم شعر نو دارد و هم شعر دوره سنت. یا شاعری مانند نیما یوشیج که با ارائه شعر نو ، دورة مدرنیته در شعر و ادبیات فارسی ایران آغاز می شود و این اشعار نو شاید تا سالهای 1380 هم ادامه داشت.

از اواخر دهه 60 و ابتدای دهه 70 اشعار سهراب سپهری بر روی زبانها می افتد و در اوج قرار میگیرد.

من ندیدم دو صنوبر را با هم دشمن    

   من ندیدم بیدی سایه اش را بفروشد به زمین

رایگان می بخشد نارون شاخه خود را به کلاغ     

   من به سیبی خوشنودم و نمی خندم اگر بادکنکی می ترکد

هر کجا هستم ، باشم ؛ نَسَبَم شاید به زنی فاحشه از اهل بخارا برسد ؛ چه اهمیت دارد

آسمان مال من است  

  پنجره ، فکر، هوا، عشق، زمین، مال من  است  ؛ چه  اهمیت دارد

گاه اگر می روید قارچ های غربت 

 

و درجای دیگر سهراب می گوید :

من نمیدانم چرا می گویند  اسب حیوان نجیبیست و کبوتر زیباست !!    

و چرا در قفس  هیچ کسی کرکس نیست !!

گل شبدر چه کم از لاله قرمز دارد ؟

ریگی از روی زمین برداریم   

وزن بودن را احساس کنیم و بدانیم اگر کرم نبود زندگی چیزی کم داشت

و اگر مرگ نبود دست ما در پی چیزی می گشت

 

در واقع دوره پست مدرنیته درشعر و ادبیات فارسی  را سهراب سپهری پایه گذاری کرد و دیگران به تقلید ازاو ادامه دادند.حال اگر دقت شود میبینید که از سالهای 1380 مردم جامعه به دوره سنت روی آوردند و بیشتر تمایل به حافظ خوانی پیدا کردند و شاعران جدیدی ظهور کردند و حتی قرآن و نهج البلاغه توسط فردی به نام ؛ جناب امید مجد، تبدیل به شعر شده است که وزن و آهنگ این اشعار شباهت زیادی به شاهنامه فردوسی دارد .

این تغیرات به وضوع در موسیقی ایران هم قابل مشاهده می باشد از همان دوره قاجار تا کنون این تغیرات محسوس است به عنوان مثال در دوره قاجار خواننده ای به نام شیدا آواز خوانی می کرد و بعدها اساتیدی مانند  ابوالحسن صبا و بنان و تاج  اصفهانی و استاد قوامی پا به عرصه گذاشتند و اینها پایه گذاران دوره مدرنیته بودند که برای موسیقی ایرانی نُت نوشتند. بعد از این دوره مدرنیته خوانندگانی ظهور کردند که پایه گذار دوره پست مدرنیته بودند و بیش از تصنیف خوانی به خوانندگی و کمی هم جلف بازی روی آورند . بعد از این دوره؛ دورة دیگر پا به میدان گذاشت و ظهور کرد به نام دوره فرا پست مدرنیته که آواز های رپ جزء این گروه می باشند .

• تغییرات ذکر شدة دوره ها، در خصوص لباس وپوشش ظاهری مردم جامعه هم قابل مشاهده میباشد. پوشش مردم ایران در دوران قاجار کاملاً سنتی بود. اما بعد از دوره قاجار کاملاً مشهود است که دوره مدرنیته و پس از آن پست مدرنیته در جامعه تا کنون ادامه داشته و دارد و پوشیدن  انواع لباس های مد روز خود گواه این بحث میباشد.

 درعلم جامعه شناسی  و حتی علوم پزشکی نیز امروزه شاهد این تغییر و تحولات هستیم بطوری که در علم پزشکی امروزه مردم کمتر به دنبال داروهای شیمیایی می روند و بیشتر به اطباء سنتی و گیاهی روی آورده  و برای درمان بیماری های خود به گیاه خواری و داروهای سنتی رجوع میکنند.